En net toen we daar aan de rand stonden, vroeg je me waar we in godsnaam naartoe gingen, wat deze ruimte was die we betraden. Omdat er in de ruimte die we op het punt stonden te betreden geen woorden waren (ze eet ze allemaal op: waarheden, manoeuvres, vloeken en leugens), en omdat ik hondsmoe was van het altijd maar uitleggen van alles, deed ik het licht uit.

Toen ik het licht uitdeed, gingen we naar binnen.

Daarop vertelde ik je een verhaal. Als kind ging ik vaak naar een bos. Ik ging er met mijn oor op de grond liggen en probeerde te luisteren. Ik stelde me voor dat het bos vol verrotte dinosaurussen zat, vol spoken, geesten en grommende vulkanen. Al deze onbekenden in het bos en in onszelf waar we niets van af weten.

Daar wilde ik heen.

Het zwartste zwart op deze aardbol heet Vantablack. Het is een van de donkerste stoffen ooit, het absorbeert 99,965% van het zichtbare licht. Wie dit Vantablack gezien heeft, zegt dat, als je er dicht bij bent, je een griezelige ruk voelt die je ernaartoe trekt. Maar net wanneer je op het punt staat om toe te geven, om het je helemaal te laten hebben, laten je botten en knieën het afweten. Je beweegt nooit.

Geen nachtmerrie zoeter dan deze, geen paradijs spookachtiger dan dit.

Iemand zei toen: de Grieken keken in hun theaters naar de uitgestrekte zee (dat was voordat we onze ogen sloten voor wat ze naar de kust bracht), het middeleeuwse theater keek naar de hemel en de hellemond. En wij, wij kijken alleen maar naar de duisternis.

Dus stonden we daar gewoon een tijdje. Geen liedjes, geen gefluister of applaus, geen glorie.
Langzaam, heel langzaam, stopten we met ademen.
De stilte die ontstond, was als de stilte die ik alleen in meren hoorde en alleen in de stilte zelf. Of was het ons gedempt geschreeuw?
Het is dan dat we het begrepen. We hadden het helemaal mis.
We waren bang en we hadden het helemaal mis.
We treden die ruimte niet binnen, zij treedt binnen in ons.
Onze huid doet die duisternis niet verdwijnen, die duisternis doet onze huid verdwijnen en laat ons achter met het naakte leven.

Als we het woord ‘leven’ uitspreken,
moeten we begrijpen dat we het niet hebben over het leven
zoals we dat kennen van zijn oppervlakkige feitelijkheid,
maar over dat fragiele, fluctuerende centrum waarvan we de vormen nooit bereiken."
Antonin Artaud

Tea Tupajić is een Kroatische theater- en filmregisseur. Ze initieert langdurige projecten om te onderzoeken hoe kunst ingrijpt in complexe en controversiële politieke kwesties. Meestal werkt ze samen met niet-professionele performers, zoals voormalige werknemers van de Israëlische geheime dienst (The disco, 2015). Haar werk werd internationaal vertoond in theaters, in galerijen, op festivals en in de openbare ruimte.