120
uit Why Theatre – Assembly of the Absent in NTGent
Over het anders-dan-menselijke handelen | Maria Lucia Cruz Correia
Hoe kunnen we een levend bos, een berg, een rivier, zeeën opnieuw beschouwen als een rechtssubject gelijk aan mensen?
Mijn vraag is: is een rivier op zoek naar gelijkheid, agency of iets anders?
Of is dit misschien ons antropocentrische perspectief over wat een rivier nodig zou hebben?
Dit is voor mij een stille politieke zoektocht geworden.
Een poging tot demystificatie van de object-subject ontologie,
waarin niet-mensen worden behandeld als een passief object, een hulpbron zonder stem en rechten.
Wie kan er opkomen voor een rivier?
Wie kan het racistische geweld verbeelden van het gebruik van de stilte van objecten in het rationeel denkbeeldige?
Waar wezens worden gereduceerd, gekolonialiseerd en gecategoriseerd als “anders dan mensen” moeten we pleiten voor een ecologische publieke naturalisatie van de term ‘ras’.
De levensvormen naast de mens aanvaarden
om nieuwe categorieën te construeren: subject en object, racisme en de nieuwe verhoudingen tot niet-mensen.
Maar zijn wij geschikt voor deze opdracht? Om te spreken namens de slachtoffers van onze eigen tragedie?
Gedwongen door onze kapitalistische positie,
waar we allemaal verantwoordelijk voor moeten worden gehouden.
Zonder uitzonderingen.
Wat kan ik hier vandaag delen, namens niet-mensen:
Met al mijn respect, zorg en dankbaarheid,
rivieren willen niet in een theater zijn.
oceanen willen niet in een theater zijn.
bergen willen niet in een theater zijn.
De natuur blijft liever stil. Of, luid op haar eigen manier.
Als een rivier niet in een theater wil zijn,
zijn wij dan in staat om een standpunt in te nemen en namens de zwijgenden te spreken?
En hoe kunnen we hun rebelse geschreeuw delen?
Hoe kunnen we een adequate stem vinden?
En wat zou die adequate stem zeggen, in naam van de stille aanklagers?
Of het nu gaat om een rivier, een niet-mens, een dier of een plant,
Ik roep hierbij op tot een toestand van autonomie en agency,
een wil om te zijn: om te blijven bestaan en te leven.
Zonder antropocentrische toe-eigening van het spreken over elkaar.
Want dit is een bezorgdheid en een crisis van agency—
een crisis van koloniaal denken waar we al eeuwen mee bezig zijn.
En hoe kunnen we onze eigen natuur dekoloniseren?
Het deel in jou dat getuige is van een rivier
De onvertaalbare getuigenis zouden we kunnen zeggen!
Ga je kunst maken om getuige te zijn van een rivier, of ga je gereedschap ontwerpen om de vervuiling van haar waters op te ruimen?
Ga je kunst maken om de stem van een rivier te vertalen en op tournee gaan met je voorstelling, of ga je je artistieke productie verminderen en je ritme afstemmen op de trage stroom van een rivier?
Ga je een kunstwerk maken over gewelddadige koloniale extractivistische oorlogen, of verlaat je deze ruimte om als activist het sociale, culturele en kosmologische geweld te registreren en te aanschouwen?
Ga je een interface ontwerpen of scripts schrijven over interacties tussen mensen en niet-mensen, of zul je die interacties ervaren doordat je jouw animistische zelf ontdekt?
Het is niet makkelijk onszelf te ontmenselijken.
Het is niet makkelijk om geen object te maken van iemands kennis als subject.
Gereconstrueerde werelden uit de puinhopen van extractivisme, extinctie en antropocentrisme.
Een wereld met vele werelden en moderniteit.
Het vereist een politieke ontologie, een demystificatie van wat verwantschap is en hoe we anders kunnen zorg dragen en handelen.
“Waarom theater?”
Omdat er een publiek is, waar we een wetenschappelijke, een emotionele, en een activistische verbeelding mee kunnen delen.
Omdat kunst ons vraagt om opnieuw na te denken over onze relatie met de natuur.
Omdat we kunnen speculeren.
Omdat theater een propositionele ruimte is,
waar we kunnen beginnen ons anders te verhouden tot anderen dan mensen.
Waar we de natuur in onszelf kunnen vinden, in jou.
Door ons meer dan menselijke constellaties in te beelden binnen deze ruimte.
Door aardse geheugensporen te registreren en forensische sporen te ontwerpen die bewijzen tonen van bruut geweld.
Door het theater te gebruiken om de filmische capaciteit van een olieramp te tonen,
georganiseerd door de esthetiek van langzaam geweld, giftigheid en vervuiling.
Door de zintuigen en de geluiden van het imaginaire, van een rivier in jou, te stimuleren.
Waarom theater?
Omdat we in staat zijn te transformeren, omdat we in staat zijn die transformatie te delen en hier samen te zijn
en te evolueren naar een ander type verhouding met dat wat zich rondom ons bevindt.
Omdat jij de natuur bent.
Maria Lucia Cruz Correia’s sectoroverschrijdende en hybride praktijk getuigt van haar diepe betrokkenheid bij de ecologische crises en de klimaatnoodsituatie. Ze reageert op de milieuconflicten van onze tijd door publiek en gemeenschappen mee te nemen in participatieve laboratoria die het artistieke verbindt met de stemmen van wetenschappers, activisten en advocaten in langetermijnonderzoeksprocessen.